Huh, ík ben toch niet ziek?!

“Mijn man is toch ziek, niet ik?!” Dat is wat er in het begin door mijn hoofd bleef gaan toen ik merkte dat ik wel veel moeite met de plotselinge ontdekking van zijn verslaving had. Stiekem wilde ik toch wel hulp daarmee, maar ik begreep niet waarom ik dat zo voelde. Ik zag niet waarom ik “in therapie” zou moeten: ik had niks verkeerds gedaan, ík was toch niet ziek?!… Maar die gedachte klopte niet helemaal, weet ik nu.

Want behalve dat de ontdekking of erkenning dat je partner verslaafd is een schok kan zijn en het zwaar kan zijn om daarmee om te gaan, is er nog een belangrijke reden waarom het goed is om ook als partner voor jezelf zo snel mogelijk goede hulp te krijgen.

Verslaving wordt ook wel een ‘familieziekte’ genoemd. Samen zit je namelijk vast in bepaalde patronen. Ikzelf bijvoorbeeld ontdekte in mijn eigen coachingstraject pas dat ik wel degelijk een aandeel had gehad in het in stand houden van de ziekte van mijn man, ook al zag ik dat niet toen ik er nog middenin zat.

Lieve familie

Wanneer binnen een gezin of familie iemand verslaafd is geraakt, is het vaak ook het gezin of de familie (of goede vriend) die deze verslaving mede in stand houdt. Uiteraard onbedoeld; Je wilt hem juist helpen.
Geld uitlenen, excuses verzinnen en verontschuldigen naar anderen voor het gedrag van de verslaafde, hem geen vragen durven stellen over zijn gedrag of keuzes want bang om hem te kwetsen, het gedrag dat jou wel steeds weer kwetst accepteren uit angst om alleen gelaten te worden. Het zijn een paar voorbeelden van gedrag wat naasten kunnen vertonen. Het creërt situaties die er mede voor zorgen dat de verslaafde zijn gang kan blijven gaan. Het lijkt op dat moment te zorgen voor “even weer wat adem”, maar eigenlijk vergroot het de bezorgdheid juist. Als partner of naaste weet je ergens wel dat het niets oplost, en toch doe je het maar (weer). En de verslaving kan blijven gedijen.

Zo dacht ik zelf jarenlang, vanuit de onzekerheid die ik voelde over mijzelf, dat ik het zonder mijn man niet kon redden. Deels kwam dit gevoel van onzekerheid vanuit mijzelf, deels was het versterkt door het fenomeen Gaslighting (op een later moment zal ik schrijven over Gaslighting). Dus accepteerde ik zijn woorden en excuses voor gedrag wat mij flink kwetste, deed mijn best zijn woorden te geloven en liet het daarbij. Maar prettig was het eigenlijk echt niet. Dat onze relatie niet altijd fijn was, dat was gewoon iets wat erbij hoorde. Ik had tenminste een relatie, onze kinderen een papa en mama. In iedere relatie was bovendien wel eens ruzie toch? En zo kon de verslaving blijven. Heel erg lang… Ik had het niet door en ergens wilde ik het ook niet zien, ik durfde mijn grenzen, die ver overschreden werden, niet aan te geven. Bang om iets stuk te maken.

Familieziekte: er is maar één persoon verslaafd (ziek), maar de mensen om hem heen houden wel gezamenlijk de wereld in stand waarin de verslaving kan blijven gedijen.

Familieband

Hoe je die situatie dan doorbreekt? Door, om te beginnen, eens na te denken over deze vragen:

– Wat zou er gebeuren, als jij (als partner, familie, vriend) níet meer dat geld zou uitlenen?

– Wat zou er gebeuren als je geen excuses meer verzon voor zijn gedrag?

– Wat zou er gebeuren als je hem wel zou zeggen wat je dwarszit in wat hij doet?

– Wat zou er gebeuren als je hem wel de vragen die jij hebt zou stellen?

De kans is groot dat je nu weerstand voelt bij deze vragen die ik op je afvuur en misschien vind je mij nu wel héél erg direct en bot… Ik vind het oké dat je dat zo voelt. (Sterker nog, die weerstand ken ik.) Je weet namelijk niet zeker wat er zal gaan gebeuren als je dit ging doen.

Eén ding is wel zeker: Als je deze dingen zou doen, dan zou je hem juist een heel grote, mooie kans geven om zijn verslaving te overwinnen. Wij als partners willen het allerliefst helpen. En dat kunnen wij ook. Maar niet door oogkleppen op te houden en mee te blijven gaan in het gedrag.

Rustig aan

Wees gerust, je hoeft nu niet in één keer de boel helemaal om te gaan gooien. Vandaag meteen alles helemaal anders te gaan doen. Onderschat de kracht van kleine stapjes niet. Het feit dat je nu kennelijk nog door aan het lezen bent is al een dappere stap, na mijn betoog van daarnet ;).

Het mooie is ook dat, zodra je aan jezelf gaat werken, er allerlei onzichtbare haakjes worden uitgeworpen vanuit jouw leermomenten en met die haakjes neem je iedereen die jou lief is mee in je groei! Dat is daarom de beste en enige manier waarop je je verslaafde partner kunt helpen: door jezelf te helpen.

Misschien vind je dit ook interessant: